Uit gelekte documenten blijkt dat de Europese Commissie van plan is om de wetgeving rond maatschappelijk verantwoord ondernemen aanzienlijk te verzwakken. Afhankelijk van wie je het vraagt, gaat het om een versoepeling of een uitholling van bestaande regels. Petra Bolster-Damen, internationaal secretaris en dagelijks bestuurslid van FNV, is duidelijk: “Het is onacceptabel dat wetgeving ter bescherming van arbeidsrechten wordt gesaboteerd.”

Het Europees Verbond van Vakverenigingen (ETUC) heeft inmiddels een protestactie georganiseerd tegen de voorgestelde wijzigingen.

Versoepelingen gaan lijnrecht in tegen vakbondseisen

Vakbonden pleiten al jaren voor strikte regelgeving die Nederlandse en Europese bedrijven verplicht om verantwoordelijkheid te nemen voor misstanden in hun toeleveringsketens. Het nieuwe voorstel van de Europese Commissie zet deze inspanningen onder druk en bevat meerdere ingrijpende veranderingen:

• De verplichting voor grote bedrijven om risico’s in de keten in kaart te brengen en aan te pakken, wordt beperkt tot directe toeleveranciers, en alleen als die ook een groot bedrijf zijn. Kleinere leveranciers en verdere schakels in de keten blijven buiten schot.
• De huidige regel die bedrijven verplicht om, als uiterste maatregel, een zakelijke relatie te beëindigen bij misstanden, wordt geschrapt.
• Civiele aansprakelijkheid wordt ingeperkt, waardoor bedrijven minder vaak schadevergoeding hoeven te betalen aan slachtoffers.
• Onduidelijkheid over sancties: waar de huidige wet een maximumboete van 5% van de wereldwijde jaaromzet voorschrijft, biedt het nieuwe voorstel minder concrete strafmaatregelen.
• Klimaatplannen moeten weliswaar op papier worden gezet, maar de uitvoering ervan is niet langer verplicht.
• EU-lidstaten mogen op veel terreinen geen strengere nationale regels meer invoeren dan de Europese norm.

Vakbonden kondigen strijd aan

Petra Bolster-Damen is stellig: ‘Als dit de nieuwe werkwijze is van de Europese Commissie, dan wordt dit voorstel de eerste slag in een langslepende oorlog. Wij gaan als vakbonden niet stilletjes toekijken hoe afbraakbeleid ons via de achterdeur door de strot wordt geduwd.’