Hoewel de invoering van Europese duurzaamheidsregels zoals de CSRD en CSDDD is uitgesteld, kunnen Nederlandse bedrijven zich geen passieve houding permitteren. Uit recent onderzoek van ABN AMRO en het Impact Institute blijkt namelijk dat het Nederlandse bedrijfsleven verantwoordelijk is voor maar liefst €41 miljard aan sociale schade – met name veroorzaakt door mensenrechtenschendingen in hun ketens.
Dat bedrag laat zien dat bedrijven aanzienlijke risico’s lopen op juridisch, financieel en reputatiegebied zodra de nieuwe rapportageverplichtingen in werking treden, aldus Gerarda Westerhuis, sectoreconoom bij ABN AMRO. “Wie nu al werk maakt van maatschappelijke verantwoordelijkheid, plukt daar straks de vruchten van. Het biedt een concurrentievoordeel én beperkt toekomstige risico’s. Juist nu liggen er kansen.”
De genoemde sociale kosten zijn berekend met behulp van de True Pricing-methode. Deze aanpak maakt sociale schade – zoals onderbetaling, onveilige werksituaties, kinderarbeid en loonkloof – inzichtelijk door deze in geld uit te drukken. Daarbij wordt gekeken naar kosten voor preventie, herstel, compensatie en eventuele sancties. Hierdoor krijgen bedrijven voor het eerst helder zicht op verborgen kosten die voorheen onopgemerkt bleven.
Volgens Westerhuis vormt de loonkloof tussen mannen en vrouwen de grootste post, goed voor €16,9 miljard – waarvan het grootste deel (€11,9 miljard) buiten Nederland ontstaat. In totaal ontstaat zo’n 76% van alle sociale schade bij buitenlandse partners, wat benadrukt hoe belangrijk ketentransparantie is. Ook al vinden misstanden vaak buiten Nederland plaats, de verantwoordelijkheid van Nederlandse bedrijven strekt zich uit over de hele keten.
Ondanks het uitstel van de CSRD tot 2027 en de CSDDD tot 2028, blijft de invoering onvermijdelijk. Westerhuis benadrukt dat deze extra tijd benut kan worden om risico’s te verminderen en duurzame waarde te creëren. “Door proactief te handelen kunnen bedrijven profiteren van een sterke reputatie, aantrekkelijker worden voor investeerders en innovatie stimuleren – bijvoorbeeld via recycling als alternatief voor mijnbouw.”
Ook Chantal Korteweg, directeur Social Impact & Inclusive Banking bij ABN AMRO, onderstreept het belang voor bedrijven om verantwoordelijkheid te nemen. “Stel beleid op, breng risico’s in kaart, onderneem concrete actie en bewaak de voortgang. Zorg voor eerlijke lonen en transparante verslaglegging.
