Universiteit Utrecht, Congresgebouw De Vereeniging, Mariaplaats Utrecht, free
Het jaar 2025 wordt cruciaal. Enerzijds staan bedrijven onder toenemende druk om positieve maatschappelijke waarde te creëren. Aandeelhouders, belanghebbenden en regelgevers eisen dat bedrijven tastbare vooruitgang en prestaties rapporteren. Rapportage en openbaarmaking zijn verfijnder geworden, met meer onafhankelijke, publiek beschikbare informatie over de ESG-prestaties van bedrijven. Hierdoor kunnen maatschappelijke belanghebbenden sociale controle uitoefenen op het gedrag van bedrijven en ESG-prestaties opnemen in partnerschaps- en beleggingsstrategieën. De goedkeuring van de richtlijn inzake due diligence op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen (Corporate Sustainability Due Diligence Directive) biedt een belangrijke extra stap van transparantie naar verantwoordelijkheid voor de materiële impact.
Aan de andere kant is er een toenemende politieke beweging om milieu- en sociale normen en bedrijfsbeleid met betrekking tot ‘ESG’ terug te draaien en groei te (her)prioriteren via een ‘vrije markt’-benadering. Regelgeving wordt gezien als een belemmering voor innovatie, in het bijzonder in mondiale markten waar het concurrentievermogen van de EU wordt uitgedaagd door de VS en China. In dit steeds meer gepolitiseerde klimaat is het steeds onduidelijker aan welke maatschappelijke waarden bedrijven moeten bijdragen – klimaatverandering, biodiversiteit, mensenrechten, gelijkheid, inclusie of het welzijn van medewerkers strijden om aandacht. Er is een overvloed aan benchmarks, indexen, labels en rankings ontstaan voor een breed scala aan gedragingen, met het risico dat dit eerder verwarring dan transparantie schept. De drang naar kwantificering van ESG-prestaties heeft geleid tot een ‘ESG-industrie’, maar het is nog steeds erg moeilijk om de materiële geldigheid van overgangsplannen van bedrijven te beoordelen.
Er is een complex ESG-meet- en managementlandschap ontstaan met beleggers, regelgevers, NGO’s als ‘surrogaatregelgevers’, media, accountants en controle-instanties. Hoewel elk van deze actoren zijn eigen rol speelt in het monitoren, benchmarken en beïnvloeden van bedrijfsgedrag, dreigt het ontbreken van hiërarchie te resulteren in concurrentie en chaos in plaats van coördinatie en impact. Dit verhoogt het risico op ‘greenwashing’ en symbolische actie in plaats van echte vooruitgang. Doet wat gemeten wordt ertoe?
Universiteiten, hoewel niet de hoofdrolspelers, hebben hier een speciale rol, als belangrijke kennispartners in de klimaattransitie, als opleiders van toekomstige generaties studenten en als investeerders via pensioenfondsen. Als reactie op de toegenomen controle op hun samenwerking met de fossiele brandstofindustrie hebben verschillende universiteiten, waaronder de Universiteit Utrecht, kaders gecreëerd voor het beoordelen van de duurzaamheidsprestaties en transitieplannen van bedrijven. Dit heeft echter de moeilijkheden en complexiteit aan het licht gebracht van de huidige meetbenaderingen om te beoordelen of bedrijven op weg zijn naar de klimaatdoelen van het Akkoord van Parijs.
Programma symposium
Het Platform Markets and Corporations in Open Societies, van het strategische thema Institutions in Open Societies van de Universiteit Utrecht, organiseert een symposium over het meten van de maatschappelijke impact van bedrijven vanuit het perspectief van bedrijven, stakeholders, regelgevers en financiers. Het symposium brengt een verscheidenheid aan sprekers samen om de volgende vragen te behandelen:
- Hoe effectief zijn de huidige systemen voor het meten, rapporteren en beheren van duurzaamheid in het stimuleren van positieve impact en het verminderen van negatieve impact? Wat kan er worden verbeterd?
- Welke rol speelt de financiële sector met hun strategieën voor engagement en desinvestering en met welke dilemma’s worden zij geconfronteerd?
- Kunnen toezichthouders en regelgevers de effectiviteit van monitoring- en benchmarkinginstrumenten (ESG-ratings, ESG-beleid, transitieplannen, etc.) in bedrijven vergroten?
Sprekers
- Dr. F.H.J. (Friedemann) Polzin– Associate professor at Utrecht University School of Economics and fellow at Sustainable Finance Lab (SFL)
- Prof. mr. E.C.H.J. (Manuel) Lokin – Professor of Company Law and Corporate Governance at Utrecht University & Core-team member of IOS Platform Markets & Corporations.
- Prof. F.H.M. (Frank) Verbeeten – Professor of Finance at Utrecht University and fellow at Sustainable Finance Lab (SFL)
- N. (Nils) Bartsch – Head of Oil & Gas Research at urgewald e.V.
- G. (Gerdie) Knijp – Project Leader Sustainable Finance Lab (SFL)
- S. (Stephan) van Sonderen – Manager Oversight Audit and Reporting Quality, Dutch Authority for the Financial Markets (AFM)
Over het Platform Markets & Corporations in Open Societies
Contemporary economy does not allow for a simple private/public distinction. Relations are changing and new configurations emerge. Public and private institutions continuously redefine their roles and responsibilities with respect to public values. Our agenda focuses on studying markets and corporations as important institutions of and in the open society. Our focus is on the functioning of global markets, the roles and responsibilities of corporations within such markets, and their relation with governments and civil society. For more information, see
