In het Klimaatakkoord van 2019 staan afspraken tussen bedrijven, maatschappelijke organisaties, het Rijk en decentrale overheden om de Nederlandse klimaatdoelstellingen te behalen. Ook voor sociale partners is klimaatverandering een steeds belangrijker thema. In dit onderzoek zijn afspraken uit cao’s en principeakkoorden over klimaat en duurzaamheid onderzocht. Het totaal aantal werknemers dat onder de 657 cao’s in het databestand valt, is 6,2 miljoen.
Op het eerste gezicht lijken klimaat en duurzaamheid in de meeste cao’s nog nauwelijks een rol van betekenis te spelen. Er is bijvoorbeeld maar in een beperkt aantal cao’s expliciet aandacht voor klimaat en duurzaamheid. Toch zien we wel degelijk een opkomst van arbeidsvoorwaarden die bij kunnen dragen aan verduurzaming van de samenleving.
Zo worden er vooral veel afspraken gemaakt met betrekking tot duurzame mobiliteit. In ongeveer een derde van alle bij SZW aangemelde cao’s is tenminste één afspraak opgenomen ter bevordering van duurzamer woon- werkverkeer. Deze type cao-afspraken zullen waarschijnlijk nog verder toenemen in komende jaren omdat het ‘Besluit CO2-reductie werkgebonden personenmobiliteit’ op 1 juli 2024 in werking is getreden. Werkgevers met 100 of meer werknemers zijn op basis van dit besluit verplicht om jaarlijks te rapporteren over de uitstoot van hun woon-werkverkeer en zakelijk verkeer.
Ook zien we dat er een nieuw soort cao-afspraak gemaakt wordt, gericht op verduurzaming van de privé-omgeving van werknemers. Hoewel dit vooralsnog een kleine groep cao’s betreft, zijn de afspraken die door deze voorlopers worden gemaakt vooruitstrevend. Op dit moment bevatten tien cao’s een afspraak over verduurzaming van het huis of leefomgeving van de werknemer. Uit de principeakkoorden afgesloten in 2023 en 2024 volgt dat inmiddels nog acht nieuwe afspraken zijn gemaakt. Hier kan een voorbeeldwerking van uitgaan.
