In haar speech op de CSRD Day verklaarde ze dat de AFM de dubbele materialiteitsanalyse in jaarverslagen van 29 beursgenoteerde ondernemingen over heeft 2023 onderzocht. Veel beursgenoteerde bedrijven hebben al belangrijke stappen gezet. Tegelijkertijd verwacht de AFM dat niet-beursgenoteerde ondernemingen zullen worstelen met deze nieuwe uitdaging. Met name de ruim 3000 grote bedrijven die vanaf boekjaar 2025 te maken hebben met de CSRD. Om deze bedrijven te ondersteunen heeft de AFM op basis van het daarnet genoemde onderzoek tien navigatiepunten opgesteld die kunnen helpen bij de toepassing van de dubbelematerialiteitsanalyse in de jaarverslagen. De navigatiepunten zijn gebaseerd op een aantal good practices van beursgenoteerde ondernemingen. Zo laat Ahold in de verslaglegging mooi zien hoe je stakeholders betrekt, terwijl JDE Peets een goed voorbeeld is van hoe je de waardeketen van een onderneming inzichtelijk maakt
Mevrouw van Geest ziet drie uitdagingen in de nabije toekomst.
Ten eerste: het kost bedrijven veel tijd om de benodigde informatie voor de dubbelematerialiteitsanalyse bijeen te brengen. Veel beursgenoteerde ondernemingen zijn hier vorig jaar al mee begonnen en zijn goed op weg. Maar we moeten niet onderschatten wat de CSRD gaat betekenen voor de ruim 3000 grote ondernemingen die vanaf volgend jaar een verklaring van een accountant nodig hebben. Of voor het midden- en kleinbedrijf wanneer zij een grote rol als toeleverancier vervullen. Daarom kunnen we niet vaak genoeg benadrukken: begin op tijd en zorg ervoor dat je de dubbelematearialiteitsanalyse als eerste oppakt.
Ten tweede. Als toezichthouder verwachten we niet dat vanaf volgend jaar in alle jaarverslagen de gehele bedrijfsketen perfect inzichtelijk wordt gemaakt. Dat gaat simpelweg niet, we hebben te maken met complexe materie en er gelden ook overgangsregelingen voor het rapporteren over de waardeketen. De AFM zal dus ook niet vanaf 1 januari met de harde stok handhaven. Maar we willen bijvoorbeeld wel komend boekjaar al zien dat bedrijven transparant zijn over dubbele materialiteit en netzerodoelstellingen. Ondernemingen moeten bijvoorbeeld minimaal een duurzaamheidsverslag met de belangrijkste materiële onderwerpen laten zien.
Tot slotte als derde punt. Als toezichthouder kijken wij eveneens naar het werk van de accountants en hoe zij de verslaglegging van beursgenoteerde ondernemingen en grote bedrijven beoordelen. Wij zien ook hun uitdagingen, zij moeten allereerst zelf genoeg capaciteit en expertise hebben. Pas dan kunnen zij beoordelen of bedrijven voldoende en geschikte duurzaamheidsinformatie in hun rapportage hebben opgenomen. De CSRD betekent dus een grotere verantwoordelijkheid voor accountantsorganisaties om bedrijven te ondersteunen. Dat vraagt ook van hen durf om vanuit hun natuurlijke adviesfunctie aan te geven waar zij geen zekerheid over hebben voordat zij een assuranceverklaring afgeven over een jaarverslag. Indien zij opereren vanuit hun rol als consultant en er geen assurance wordt verleend, moeten zij adviseren hoe op langere termijn robuustere informatie over duurzaamheid kan worden verkregen, zodat ondernemingen in de toekomst wel degelijk stappen kunnen zetten. Anders blijft de transparantie en dus ook de transformatie achterwege. Het is dus belangrijk dat de accountants die zekerheid geven bij het duurzaamheidsverslag ook transparant zijn, lef tonen en toelichten waar de onderneming staat. Maar dit vraagt ook om een heldere toelichting wat de accountant heeft gedaan om de beperkte mate van zekerheid te geven en wat dit inhoudt. Want het eerlijke verhaal van de accountant is noodzakelijk om op termijn ook de reis naar reasonable assurance te gaan maken
